۱) سه سلسله ترک تبار در ایران در چه دوره ای حکومت کردند؟
✅ اواخر قرن چهارم تا اوایل قرن هفتم هجری
۲) غزنویان حکومت خود را از چه شهری آغاز کردند؟
✅ غزنین
۳) محمود غزنوی کجا را تصرف کرد؟
✅ خراسان
۴) پس از سلطان محمود چه کسی حکومت را به دست گرفت؟
✅ مسعود
۵) قدرت و حکومت غزنویان بر نیروی نظامی استوار بود.
۶) سلطان مسعود از چه کسانی شکست خورد؟
✅ سلجوقیان
۷) سرنوشت سلطان مسعود چه شد؟
✅ توسط سپاهیان شورشی خود به قتل رسید.
۸) رابطه حکومت غزنویان با خلفای عباسی چگونه بود؟
✅ دوستانه
۹) اولین پادشاه سلجوقیان که بود؟
✅ طغرل
۱۰) سلجوقیان کدام سلسله را برانداخت؟
✅ آل بویه
۱۱) سلطان رکن الدین لقب که بود؟
✅ طغرل
۱۲) خلیفه عباسی چه لقبی به طغرل داد؟
✅ سلطان رکن الدین
۱۳) آب ارسلان که بود؟
✅ برادرزاده و جانشین طغرل
۱۴) آلب ارسلان در چه نبردی امپراتور روم شرقی را به اسارت گرفت؟
✅ ملازگرد
✅ سلجوقیان
۱۶) چه کسی مناطقی از ماوراءالنهر و شام را فتح کرد؟
✅ ملکشاه، پسر آلب ارسلان
۱۷) ملکشاه که بود؟
✅ پسر آلب ارسلان
۱۸) پایتخت سلجوقیان کجا بود؟
✅ اصفهان
۱۹) تجزیه و فروپاشی از چه زمانی شروع شد؟
✅ پس از مرگ ملکشاه
۲۰) سلجوقیان را چه کسانی شکست دادند؟
✅ خوارزمشاهیان
۲۱) خوارزمشاهیان چرا زود شکست خوردند؟
✅ خلیفه عباسی فرمانروایی آنها را به رسمیت نمی شناخت – تسلطی بر فرمانروایان محلی نداشتند.
۲۲) غزنویان که بودند و چرا به این نام مشهور شدند؟
✅ غزنویان دودمانی تر ک تبار بودند که چون حکومت خود را از شهر غزنین (غزنه) آغاز کردند بهاین نام مشهور شدند.
✅ پس از ضعف سامانیان، محمود غزنوی که حاکم غزنه بود، خراسان را تصرف کرد. خلیفهٔ عباسی نیز حکومت او را به رسمیت شناخت. سلطان محمود غزنوی به پشتوانهٔ سپاه نیرومند خود در اغلب جنگها، پیروزی هایی به دست آورد و قلمرو غزنویان را تا رِی در مرکز ایران گسترش داد.
۲۴) علت شهرت سلطان محمود غزنوی در تاریخ چیست؟
✅ به سبب لشکرکشی های متعدد سلطان به هندوستان
۲۵) علت اصلی لشکر کشی سلطان محمود غزنوی به هندوستان چه بود؟
✅ به بهانهٔ رواج اسلام اما در اصل به طمع ثروت هنگفتی بود که در این کشور وجود داشت.
۲۶) سلطان محمود غزنوی در حمله به هندوستان چه اقداماتی انجام داد و چه غنایمی به دست آورد؟
✅ وی در این لشکرکشی ها مناطقی از هندوستان را تصرف نمود و معبد سومَنات را خراب کرد.
او اسیران زیادی را با خود به سرزمین های دیگر برد و ثروتها و غنائم زیادی به دست آورد که بخشی را به خلیفهٔ عباسی پیشکش کرد.
۲۷) پس از سلطان محمود چه کسی حاکم غزنویان شد و چه تفاوتی با وی داشت؟
✅ پسرش سلطان مسعود – اگر چه، سلطان مسعود فرمانروایی بیباک و جسور بود اما تدبیر پدر را نداشت. او از سلجوقیان شکست خورد و مدتی بعد توسط سپاهیان شورشی خود به قتل رسید.
✅ بر نیروی نظامی استوار بود و آنها از محبوبیت و مقبولیتی که صفاریان و سامانیان و آل بویه در بینتودهٔ مردم داشتند، بی بهره بودند.
۲۹) رابطه غزنویان با خلفای عباسی چگونه بود؟
✅ رابطهٔ حکومت غزنویان با خلفای عباسی دوستانه بود و سلاطین غزنوی به ویژه سلطان محمود، خود را مطیع و تابع خلافت عباسی می دانستند.
۳۰) سلجوقیان چگونه به قدرت رسیدند؟
✅سلجوقیان نیز طایفه ای از ترکان بودند که پس از پذیرش اسلام به ماوراءالنهر مهاجرت کردند.
یکی از نوادگان سلجوق (جدّ سلجوقیان) به نام طُغِرل پس از شکست سلطان مسعود غزنوی، در نیشابور بر تخت نشست.
۳۱) چرا خلیفه عباسی به طُغرِل لقب «سلطان رکن الدین» را داد و حکومت او را بر ایران و عراق تأیید کرد؟
✅ الف) براندازی حکومت شیعه مذهب آل بویه
ب) از میان برداشتن خطری که از جانب خلافت فاطمی مصر متوجه خلافت عباسی بود.
✅ آلب ارسلان، برادرزاده و جانشین طُغِرل بود و توانست با راهنمایی خواجه نظام الملک وزیر، رقیبان داخلی را سرکوب کند و بر قدرت و استحکام حکومت سلجوقی بیفزاید.
آلب ارسلان همچنین به ارمنستان و گرجستان لشکرکشی کرد. او در نبرد مَلازگِرد در سال 463 ق رومیان را شکست سختی داد و امپراتور روم شرقی را به اسارت گرفت.
در نتیجهٔ این پیروزی، بخشهای وسیعی از آسیای صغیر به تصرف سپاهیان سلجوقی درآمد.
۳۳) قلمرو سلجوقیان در زمان چه کسی گسترش پیدا کرد؟ و به کدام شهر توجه بیشتری کرد؟
✅ ملکشاه، پسر آلب ارسلان، از دیگر پادشاهان مشهور سلجوقی بود. وی مناطقی از ماوراءالنهر و شام را فتح کرد و حکومت سلجوقیان در دورهٔ او به اوج قدرت رسید.
به طوری که در آن دوره، محدودهٔ جغرافیایی ایران با زمان ساسانیان برابری می کرد و از ماوراء النهر در شرق تا دریای مدیترانه در غرب گسترش یافته بود.
در آن زمان اصفهان که پایتخت سلجوقیان بود به شهری بزرگ و آباد تبدیل شد.
۳۴) از چه زمانی تجزیه و فروپاشی قلمرو سلجوقیان آغاز شد؟
✅ پس از مرگ ملکشاه، شاهزادگان و فرماندهان نظامی برای رسیدن به تاج و تخت به جان یکدیگر افتادند و این اختلافات تا سقوط سلجوقیان، ادامه پیدا کرد.
۳۵) خوارزمشاهیان حاکم کدام منطقه بودند و چه زمانی سلجوقیان را شکست دادند؟
✅خوارزم، ناحیه ای حاصلخیز و آباد در جنوب دریاچهٔ خوارزم (آرال) بود و از عهد باستان به شاهان آنجا، خوارزم شاه می گفتند.
خوارزمشاهیان، نخست دست نشاندهٔ سلجوقیان بودند اما وقتی حکومت سلجوقی ضعیف شد، آنها از فرمانبری سرپیچی کردند و سرانجام یکی از فرمانروایان خوارزم آخرین سلطان سلجوقی را شکست داد و بر بخش های زیادی از ایران چیره شد.
۳۶) را پایه های حکومت خوارزمشاهیان چندان محکم نبود و این مساله سبب هجوم چه قومی به ایران شد؟
✅ از یک سو، خلیفهٔ عباسی فرمانروایی آنها را به رسمیت نمی شناخت از سوی دیگر، تسلطی بر فرمانروایان محلی نداشتند .
در چنین شرایطی بود که چنگیزخان مغول به ایران هجوم آورد.
🔔 حتما ببینید: فیلم آموزش خط به خط ریاضی هشتم