سوالات درس 5 تاریخ دهم انسانی با جواب
خانه » سوالات درس به درس » سوالات درس به درس دهم انسانی » سوالات درس تاریخ ایران و جهان دهم » سوالات درس 5 تاریخ دهم انسانی با جواب
شهربانو دوستی
۱) تمدن هند باستان شامل کدام کشورهای امروزی است؟
✅ هندِ باستان، سرزمین پهناور و متنوع، شامل هندوستان، بنگلادش و بخش وسیعی از پاکستان امروزی بوده است.
۲) در کنار رود سند بقایای کدام شهرهای تمدن هند کشف شده است؟
✅ بقایای شهرهای بزرگ و پرجمعیت موهِنجودارو و هاراپا واقع در پاکستان را کشف کردند.
۳) خصوصیات شهرهای تمدن سند چه بود؟
✅ساختن شهرها بر اساس نقشه دقیق و معماری تقریبا یکسان / طراحی خیابان ها و معابر اصلی و فرعی با پهنای معین / ساختمان ها با معماری همسان آجرها به اندازه مشخص
✅چندین بنای عمومی پرستشگاه، حمام، انبار غله نیز وجود داشت. این شهرها مجهز به شبکه فاضلاب بودند.
۵) وضعیت صنعت و تجارت در تمدن مصر چگونه بود؟
✅ نشانههایی از رواج صنعت سفالگری و نساجی در آن منطقه به دست آمده است. وجود برخی اشیای متعلق به مراکز تمدنی ایران و بین النهرین در کشفیات موهنجودارو و هاراپا، نشان میدهد که این مراکز با یکدیگر داد و ستد داشته اند. از تمدن سند ابزارها، ظرف ها، آثار هنری، مجسمه ها و زیورآلاتی کشف شده است که بیانگر شکوفایی صنعت و هنر است.
۶) چرا درباره اوضاع سیاسی اجتماعی و فرهنگی تمدن سند چیزی نمی دانیم؟
✅ از این تمدن همچنین لوحها و نوشتههایی به دست آمده است که تا کنون رمز گشایی و خوانده نشدهاند. ازاین رو، دربارۀ اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تمدن سند، چیزی نمیدانیم.
✅ در حدود ۱۵۰۰ ق.م. و در زمانی که تمدن سند رو به انحطاط نهاده بود، دستههایی از اقوام آریایی از سمت شمال غرب وارد هند شدند. آریاییان که مردمانی جنگجو و دارای اسب و ارابه بودند، به تدریج بر بخشهای شمال هند مسلط شدند و قدرت و نفوذ خود را تا نواحی مرکزی آن کشور گسترش دادند.
۸) آریاییان در کدام مناطق هند تسلط پیدا نکردند؟
✅ نواحی استوایی و مرطوب جنوب هند، زیر سلطۀ مهاجران آریایی در نیامد.
۹) عقاید مهاجران آریایی به هند چه بود؟
✅ آریاییان هند نیز همانند سایر اقوام هند و اروپایی، خدایان گوناگونی را به عنوان یکی از مظاهر طبیعت، مانند آسمان، ماه، خورشید، باد و آتش میپرستیدند؛ آنان همچون آریاییهای ایرانی، به خدای غیر مادی و ما فوق طبیعت نیز عقیده داشتند.
۱۰) مهمترین اثر به جای مانده درباره عقاید آریایی های هند چیست؟
✅ مهمترین اثر برجا مانده دربارۀ عقاید آریاییان هند، سرودههایی در ستایش آفرینش و خدایان با عنوان نام دارد «ریگ ودا» ، است.
✅ کهنترین بخش وداها «وِداها» که به زبان سانسکریت، که زبان مهاجران آریایی هند بود، سروده شده است.
۱۲) وظایف برهمن ها چه بود؟
✅ وظیفۀ حفظ سرودهای وداها از گزند فراموشی، تعلیم آموزههای دینی و اجرای آداب مذهبی، بر عهدۀ افرادی بود که به برهمن شهرت داشتند.
۱۳) ویژگی های آیین برهمنی چه بود؟
✅ این آیین به خدایان متعددی که در وداها ستایش شده بودند، باور داشت و آداب و مناسک دشواری را بر پیروان خود تحمیل میکرد. قربانی کردن، از جملۀ رسوم سخت و پیچیدۀ آن بود.
۱۴) چه عواملی زمینه را برای شکل گیری و رواج آیین و اندیشه بودا در هند را فراهم کرد؟
✅ مناسک طاق تفرسای آیین برهمنی به تدریج موجب روی گردانی برخی از پیروان آن شد و زمینه را برای شکل گیری و رواج آیین و اندیشههای دیگر در هند فراهم آورد.
✅ ۱- زندگی سراسر رنج و درد بی پایان است ۲- سرچشمۀ «نیروانا» این درد، آرزو و خواستن است ۳- تنها با رسیدن به «نیروانا» میتوان بر آرزو و خواستن غلبه کرد ۴- از هشت راه مقدس میتوان به نیروانا رسید.
۱۶) مراکز رواج آیین بودایی را نام ببرید.
✅ هند – چین و تبت
۱۷) حکومت موریا چگونه در هند تاسیس شد؟
✅ با انتشار خبر مرگ اسکندر، یکی از فرماندهان هندی به نام چندرا گوپتا برضد یونانیان سر به شورش برداشت. او با به اطاعت درآوردن شماری از حاکمان محلی شمال هند، سلسلۀ موریا را بنیان گذاشت.
۱۸) حکومت موریا در زمان فرمانروایی چه کسی به اوج قدرت رسید؟
✅ حکومت موریا در دوران فرمانروایی آشوکا به اوج قدرت رسید و قلمرو خود را به سرتاسر هند به جز قسمتهای جنوبی آن گسترش داد.
✅ حکومت موریا پس از آشوکا ضعیف شد و کم کم سلسلۀ دیگری به نام گوپتا بر سر کار آمد و چندین قرن بر هند فرمان راند.
۲۰) چه عواملی محیطی مناسب برای کشاورزی و برپایی سکونتگاه دائمی در چین بود؟
✅ در معرض یورش اقوام بیابان گرد قرار می داد. با این حال، جلگهها و دشتهای پیرامون رودهای بزرگ در چین محیط مناسبی برای کشاورزی و برپایی سکونتگاههای دائمی بود.
۲۱) بر اساس کاوش های باستان شناسی مردم چین در اطراف کدام رودخانه در چه دوره ای مشغول کشاورزی بودند؟
✅ کاوشهای باستان شناسی نشان میدهد که در دوران نو سنگی و حدود ۸ هزار سال پیش، گروههایی از مردم روستانشین چینی در اطراف رودهای بزرگ هوانگ هو (رود زرد) و یانگ تسه مشغول کشاورزی بودهاند.
۲۲) مهمترین محصولاتی که کشاورزان چینی تولید می کردند را نام ببرید.
✅ ارزن، گندم، برنج و سپس ابریشم مهمترین محصولاتی بودند که کشاورزان چینی تولید میکردند.
✅ در چین نیز مانند دیگر جاها، با تولید مازاد بر نیاز محصولات کشاورزی و دامی، جمعیت رو به افزایش نهاد و به تدریج زمینۀ پیدایش نخستین شهرها را در حدود ۱۵۰۰ ق.م. فراهم آورد.
۲۴) چرا در میان تمدن های نخستین، تمدن چین کمتر تحت تاثیر و نفوذ خارجی بوده است؟
✅ در میان تمدنهای نخستین، تمدن چین به سبب موقعیت ویژۀ جغرافیایی خود، کمتر تحت تأثیر و نفوذ خارجی بوده است.
۲۵) تمدن چین چگونه اداره می شد؟
✅ چین نیز مانند سومر و مصر، در آغاز شامل چندین دولت شهر بود که بر هر قسمت از آن، جنگاورانی حکومت میکردند. به تدریج حاکمان محلی تحت فرمان یک دودمان قرار گرفتند و سلسلههای حکومتی در این سرزمین به وجود آمد. اما این سلسلهها تا قرنها نتوانستند چین را از نظر سیاسی و جغرافیایی به طور کامل متحد و یکپارچه کنند. بنابر این، چین همچنان با تفرقۀ سیاسی و یورشهای پیاپی اقوام کوچرو در مرزهای شمالی رو به رو بود.
۲۶) نخستین امپراتوری چین را چه کسی و چگونه به وجود آورد؟
✅ یکی از فرمانروایان سلسلۀ به نام ژنِگ، که در ۲۶۴ ق.م. به تخت نشست، با پیروزی بر حاکمان محلی و اشراف زمین دار به تفرقه و تجزیۀ سیاسی چین پایان داد و حکومت نیرومندی را به وجود آورد.
✅ او عنوان شی هوانگ تی به معنای امپراتور اوّل را که پیش از آن مخصوص خدایان و قهرمانان اساطیری بود، برای خود برگزید.
۲۸) شی هوانگ تی به چه معناست؟
✅ به معنای امپراتور است.
۲۹) اقدامت شی هوانگ تی را نام ببرید.
✅ شی هوانگ تی به منظور تسلط بیشتر حکومت مرکزی بر سرزمین چین، تشکیلات اداری و مالیاتی را نوسازی کرد و شبکۀ گسترده ای از جادهها ساخت. وی همچنین به قصد رونق تجارت، مقیاس وزنها و اندازهها و عیار سکهها را یکسان نمود. یکی دیگر از اقدامهای مهم وی، تکمیل دیوار بزرگ چین بود.
۳۰) پس از مرگ …….. چین دچار آشوب و جنگ داخلی شد و بعد حکومت هان روی کار آمد.
✅ شی هوانگ تی
✅ کشاورزی، صنعت، علم و فرهنگ، پیشرفت نمایانی کرد و چینیان دست به ابداعات و اختراعات مهمی زدند. سلسلۀ هان با گسترش قلمرو خود از سمت جنوب و غرب با کشورها و تمدنهای دیگر از جمله ایران، ارتباط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی برقرار کرد. جادۀ مشهور ابریشم که چین را از طریق ایران به اروپا متصل میکرد، در دورۀ هان گشایش یافت.
۳۲) یکی از برجسته ترین اندیشمندان چین باستان که اصول و آیینی برای اداره جامعه و حکومت عرضه کردند چه کسی بود؟
✅ یکی از برجستهترین این اندیشمندان، کنفوسیوس بود که چند قرن پیش از شی هوانگ تی میزیست.
۳۳) اساس تعالیم کنفوسیوس چه بود؟
✅ اساس تعالیم او این بود که مردم چطور باید رفتار کنند و حاکمان چگونه رفتار مناسب را در جامعه ترویج دهند.
۳۴) یکی از اقدام های موثر حکومت هان که به سنتی ماندگار در تاریخ چین باستان تبدیل شد چه بود؟
✅ انتخاب مأموران دولتی بر پایۀ اصول و تعلیمات کنفوسیوس بود. در چارچوب این اصول، افراد بر اساس توانمندی و شایستگیهای خویش و نه بر مبنای ثروت و وابستگیهای خانوادگی به خدمت گرفته میشدند. از این رو، کسانی که داوطلب خدمات دولتی بودند، به منظور اثبات استعداد و صلاحیت خود، لازم بود در آزمونهای مختلفی شرکت کنند.
۳۵) آیین بودا در چه دوره ای به چین راه یافت؟
✅ در دوران سلسلۀ هان، آیین بودا به چین راه یافت و به تدریج در کنار آیین کنفوسیوس و دیگر آیینها، مورد پذیرش بخشی از مردم چین قرار گرفت.
۳۶) باستان شناسان پس از سالها حفاری و کاوش، بقایای شهرهای بزرگ و پر جمعیت موهنجو دارو و هاراپا واقع در ………….. را کشف کردند.
✅ پاکستان
✅ سروده هایی در ستایش افرینش و خدایان با عنوان وداها
۳۸) کهن ترین بخش وداها ……… نام دارد که به زبان سانسکریت، که زبان مهاجران آریایی هند بود، سروده شده است.
✅ ریگ ودا
۳۹) از نظر بودا ، هشت راه مقدسی که انسان را به نیروانا می رساند، کدامند؟
✅ صداقت ورزی در ایمان – نیت – گفتار – کردار – زندگانی – کوشش – پندار و مراقبه
۴۰) با انتشار خبر مرگ اسکندر، یکی از فرماندهان هندی به نام …… برضد یونانیان شورش کرد.
✅ چندرا گوپتا
✅ سلسله موریا
۴۲) حکومت موریا در دوران فرمانروایی ………..به اوج قدرت رسید و قلمرو خود را به سرتاسر هند بجز بخش های جنوبی رساند.
✅ آشوکا
۴۳) سلسله موریا توسط چه کسی بنیانگذاری شد؟ معروفترین پادشاه آن چه نام داشت؟
✅ توسط چندرا گوپتا – معروفترین پادشاه آنها أشوکا نام داشت.
۴۴) چرا تمدن چین در مقایسه با سایر تمدن های همزمان، کمتر تحت تأثیر و نفوذ خارجی بوده است؟
✅ به سبب موقعیت ویژه جغرافیایی خود.
۴۵) چینی ها از چه زمانی با هند و ایران رابطه برقرار کردند؟
✅ زمانی که فرهنگ و هنر آنان شکوفا شده و ویژگی های خاص خود را پیدا کرده بود.
۴۶) یکی از برجسته ترین اندیشمندان چینی که اصول و آیینی برای اداره جامعه و حکومت عرضه نمود ………. نام داشت.
✅ کنفوسیوس
۴۷) شی هوانگ تی با اندیشه های کنفوسیوس چگونه برخورد کرد؟
✅ او به شدت با این اندیشه ها مخالفت کرد و دستور داد آثارش را بسوزانند و حکیمان پیرو او را نابود کنند.
۴۸) اندیشه های کنفوسیوس بعد از شی هوانگ تی چه سرنوشتی یافت؟
✅ پس از مرگ شی هوانگ تی و در دوران حکومت هان، اندیشه و آیین کنفوسیوس دوباره رواج یافت و تعلیم داده شد. یکی از اقدامات مؤثر حکومت هان که به سنتی ماندگار در تاریخ چین تبدیل شد، انتخاب مأموران دولتی بر پایه اصول و تعلیمات کنفوسیوس بود.
۴۹) آیین بودایی در چه زمانی وارد چین شد و چگونه گسترش یافت؟
✅ در دوران سلسله هان، این آیین به چین راه یافت و به تدریج در کنار آیین کنفوسیوس و دیگر آیین ها مورد پذیرش بخشی از مردم چین قرار گرفت.
🔔 حتما ببینید: فیلم حل سوالات پر تکرار ریاضی دهم انسانی
خیلی ممنونم
خواهش میکنم
برای معلمانی که می خواهند هوشمندانه کلاس خود را مدیریت کنند (دفتر مدیریت حرفه ای کلاس)