۱) یکی از کانون های مهم تمدنی قاره اروپا در کجا به وجود آمد؟
✅ در سرزمینهای جنوب شبه جزیرۀ بالکان و جزیرههای مجاور آن در دریاهای مدیترانه واژه که یونان نامیده میشود، به وجود آمد.
۲) وضعیت جغرافیایی یونان باستان چگونه بود؟
✅ ۱) وجود کوه های صخره ای و دشت های حاصلخیز
۲) دارای موقعیت شبه جزیره ای و برخورداری از سواحل طولانی با خلیج ها و بریدگی های مناسب برای ایجاد لنگرگاه
۳) شرایط مناسب برای کشتیرانی و دریانوردی
۳) چه عواملی شرایط مناسبی را برای کشتیرانی و دریانوردی در یونان باستان فراهم کرد؟
✅ موقعیت شبه جزیرهای این کشور و برخورداری از سواحل طولانی با خلیجها و بریدگیهایِ مناسب برای ایجاد لنگرگاهها، شرایط مناسبی را برای کشتیرانی و دریانوردی فراهم کرده است.
✅ در جزیرۀ کِرِت واقع در جنوب یونان کشف گردید.
۵) چرا تمدن کرت به تمدن مینوسی معروف شد؟
✅ این تمدن به واسطۀ مینوس، شاه افسانهای آن جزیره، تمدن مینوسی نامیده شد.
۶) ویژگی تمدن مینوسی را بیان کنید.
✅ مینوسیان قرنها پیش از مهاجرت اقوام هند و اروپایی به یونان، شهرهای خود را پای هگذاری کرده بودند. آنان قومی دریانورد بودند و با مصر و دیگر مناطق هم جوار خود، روابط بازرگانی داشتند. بقایای کاخ شاهی مینوسیان، حکایت از قدرت، رفاه و معماری پیشرفتۀ آنان دارد. به احتمال زیاد، تمدن مینوسی در اثر کشمکش با اقوام مهاجر از بین رفته باشد.
۷) علت از بین رفتن تمدن مینوسی چه بود؟
✅ در اثر کشمکش با اقوام مهاجر
۸) تمدن میسنی چه زمانی و چگونه شکل گرفت؟ و چرا به این عنوان نامگذاری شد؟
✅در حدود ۲۰۰۰ ق.م. طایفههای بیابانگردی از دشتهای اروپای شرقی به شبه جزیرۀ یونان آمدند. این طایفهها به تدریج و احتمالاً تحت تأثیر تمدن مینوسی، شهرهایی را بر پا کردند که مهمترین آنها میسن نام داشت. به واسطۀ همین شهر است که اولین دورۀ تمدن یونان را عصر میسنی میگویند.
✅ تمدن میسن به دلیل رقابت شهرها و جنگهای داخلی ضعیف شد.
۱۰) مهمترین دولت شهرهای یونایی و ویژگی های آنها را بیان کنید.
✅ آتن و اسپارت مهمترین دولت شهرهای یونانی به شمار میرفتند و از دیگر دولت شهرها نفوذ و قدرت بیشتری داشتند. آتن مرکز فعّالیتهای فلسفی، علمی و هنری و نیز زادگاه مردم سالاری (دمکراسی) به شمار میرفت، اما اسپارت، جامعهای نظامی گرا و جنگاور بود که به امور فرهنگی و هنری چندان علاقهای نداشت.
۱۱) فرمانروایان دولت-شهرهای یونانی برای گسترش قلمرو خود چه اقداماتی انجام می دادند؟
✅ آنها همواره می کوشیدند نفوذ و سلطه سیاسی- اقتصادی و فرهنگی خود را تا آن سوی مرزهای این کشور گسترش دهند. آسیای صغیر (ترکیه امروزی) از جمله مناطقی بود که دولت – شهرهای یونانی به منظور گسترش قلمرو و توسعه نفوذ فرهنگی و اقتصادی خود، بدانجا یورش بردند. افسانه جنگ تروا که در کتاب ایلیاد نقل شده، بازگو کننده یکی از آن یورش ها است.
۱۲) چه عاملی باعث جنگهای طولانی بین هخامنشیان یا یونانیان شد؟
✅ رقابت دولت – شهرهای یونانی با حکومت هخامنشیان برای تسلط بر منطقه آسیای صغیر
✅ عصر تاریکی
۱۴) چه عواملی موجب بروز کشمکش های طولانی میان دولت شهرهای یونانی با حکومت هخامنشیان شد؟
✅ رقابت دولت – شهرهای یونانی با حکومت هخامنشیان برای تسلط بر منطقۀ آسیای صغیر، موجب بروز کشمکشهای طولانی و جنگهای بزرگی میان دو طرف در قرن ۵ ق.م. شد.
۱۵) درباره جنگ های پلوپونزی توضیح دهید و نتیجه آن چه شد؟ هخامنشیان چه نقشی در این جنگ ها داشتند؟
✅ در آن زمان دولت شهرهای مختلف یونانی به دو گروه رقیب و دشمن تبدیل شده بودند که آتن بر یکی و اسپارت بر دیگری فرمان می راند. در فاصلۀ ۴۳۱ تا ۴۰۴ ق.م. سلسله جنگهایی میان دو گروه رقیب رخ داد که به جنگهای پلوپونزی مشهور است. حکومت هخامنشی در پس از مرگ اسکندر، یکی از سرداران او در یونان قدرت را به دست گرفت. حکومت مقدونیان بر یونان تا زمانی که این کشور ضمیمۀ امپراتوری روم شد، ادامه یافت.
✅ در همان دورانی که دولت شهرهای یونانی سرگرم رقابت و جنگ بودند، قدرت جدیدی در مرزهای شمالی یونان یعنی مقدونیه در حال ظهور بود. مقدونیان به زبان یونانی صحبت میکردند، اما از زندگی شهری و تمدن توسعه یافتهای برخوردار نبودند.
۱۷) شاه مقدونیه چه کسی بود و چه اقداماتی انجام داد؟
✅ فیلیپ دوم، شاه مقدونیه با تشکیل ارتشی نیرومند از طوایف جنگجوی مقدونی، دولت شهرهای خسته و متفرق یونان را مطیع خود کرد و بر این کشور مسلط شد. فیلیپ قصد داشت به ایران نیز حمله کند، اما پیش از آنکه اقدامی انجام دهد، به قتل رسید.
۱۸) اسکند مقدونی که بود و چه اقداماتی انجام داد؟
✅ اسکندر مقدونی، پسر و جانشین فیلیپ که در محیطی نظامی پرورش یافته بود بسیار شیفتۀ جنگ و فتح سرزمینهای جدید بود. او پس از آنکه شورش یکی از دولت شهرهای یونانی را فرونشاند، با سپاهی آماده به قلمرو هخامنشیان هجوم آورد. سپاهیان او در چندین نبرد بر سپاه هخامنشی پیروز شدند و مصر، آسیای صغیر، بین النهرین و ایران را فتح کردند. اسکندر سپس به هند نیز لشکرکشی کرد و تا رود سند پیش رفت. در نتیجۀ لشکرکشیها و فتوحات اسکندر، ارتباط و تعامل فرهنگی میان تمدنها و مردمان قلمرو تحت فرمان او بیشتر شد.
۱۹) دولت شهر آتن به رهبری ……..، سیاستمدار آزادی خواه، به سرعت در مسیر پیشرفت و توسعه طلبی سیاسی و نظامی گام برداشت.
✅ پریکلس
✅ مصر، بین النهرین و ایران
۲۱) اعتقادات دینی یونانیان چگونه بود؟
✅ یونانیان به خدایان متعددی اعتقاد داشتند. مهمترینِ این خدایان، دوازده خدایی بودند که در کوه اُلَمپ جای خدای آسمان و آذرخش ،«زئوس»، داشتند و در رأس آنان بود. مردم هر دولت – شهر یکی از خدایان مستقر در المپ را به عنوان خدایی محافظ شهر خود ستایش میکردند. مثلاً آتنا، خدا بانوی خرد، محافظ شهر آتن به شمار میرفت. یونانیان دارای معابد و پرستشگاههایی بودند. نیایش غالباً با تقدیم هدیه و قربانی به خدایان انجام میگرفت.
در یونان باستان، نفوذ و قدرت کاهنان به مراتب کمتر از مصر و بین النهرین بود. یونانیان به احترام خدایان و برای بزرگداشت قهرمانان خویش، جشنها و مسابقههای مختلفی را برگزار میکردند. مشهورترین آنها، بازیهای المپیک بود که هر چهار سال یک بار در دولت شهر المپیا برگزار میگردید. اوّلین دورۀ این بازیها در ۷۷۶ ق.م. انجام شد.
✅ یونانیان به احترام خدایان و برای بزرگداشت قهرمانان خویش، جشنها و مسابقههای مختلفی را برگزار میکردند. مشهورترین آنها، بازیهای المپیک بود که هر چهار سال یک بار در دولت شهر المپیا برگزار میگردید.
۲۳) یکی از ویژگی های برجسته تمدن یونان باستان چه بود؟
✅ یکی از ویژگیهای برجستۀ تمدن یونان باستان، شیوۀ متفاوتی از حکمرانی بود که توسط یونانیان به وجود آمد.
۲۴) شیوه حکومت و سیاست در یونان باستان چگونه بود؟
✅ در یونان باستان مانند بسیاری از کشورهای دیگر، نخست شاهان به صورت موروثی حکومت میکردند؛ اما در نتیجۀ توسعۀ دریانوردی و گسترش تجارت خارجی، طبقهای از ثروتمندان و اشراف برآمدند و به جای شاهان، قدرت را در دست گرفتند.
در قرنهای ششم و پنجم قبل از میلاد، نوعی مردم سالاری در یونان و به ویژه در دولت شهر آتن شکل گرفت که البته با نظامهای مردم سالاری امروزی تفاوت داشت. در آتن، فقط مردان بالغی که از پدر و مادری آتنی به دنیا آمده بودند و شهروند آنجا محسوب میشدند، حق رأی داشتند و میتوانستند در ادارۀ امور دولت شهر مشارکت کنند. زنان، بردگان و بیگانگان مقیم آتن که اکثریت جمعیت آن دولت شهر را تشکیل میدادند، از حق رأی و شرکت در ادارۀ امور سیاسی محروم بودند.
✅ یونان و به ویژه شهر آتن
۲۶) فیلسوفان بزرگ یونان باستان را نام ببرید.
✅ سُقراط، افلاطون و ارسطو
۲۷) کدام فلاسفه ایرانی از فیلسوفان یونان باستان تاثیر پذیرفتند؟
✅ فارابی و ابن سینا
۲۸) ویژگی های علوم در یونان باستان چگونه بود؟
✅در یونان باستان، علوم مختلفی مانند ریاضی، فیزیک، پزشکی و تاریخ نگاری شکوفا شد. دانشمندان یونانی براساس روش علمی و با تکیه بر خِرَد به مطالعۀ پدیدههای مختلف میپرداختند.
بُقراط، پزشک نامدار یونانی در عهد باستان که به پدر علم پزشکی معروف است، نشانههای بیماری در بیمارانش را به دقت یادداشت میکرد و از این اطلاعات برای درمان بیماران دیگر استفاده میکرد. او اعتقاد داشت که بیماریها علتهای طبیعی دارند و مجازاتهایی نیستند که خدایان فرستاده باشند.
فیثاغورث، فیلسوف و ریاضیدان مشهور یونانی که در عهد باستان میزیست، برخی از اصول هندسه را کشف کرد و امروزه دانش آموزان او را با قضیۀ فیثاغورث به یاد میآورند. تاریخ نگاری، از دیگر دانشهای رایج در یونان باستان بود.
✅ براساس روش علمی و با تکیه بر خِرَد
۳۰) پزشک نامدار یونانی در عهد باستان چه نام داشت و به چه معروف بود؟
✅ بُقراط، پزشک نامدار یونانی در عهد باستان که به پدر علم پزشکی معروف است.
۳۱) فیلسوف و ریاضیدان مشهور یونانی در عهد باستان چه نام داشت؟
✅ فیثاغورث
۳۲) کانون شکل گیری تمدن و امپراطوری روم در عهد باستان کجا بود؟
✅ شبه جزیره ایتالیا در شمال دریای مدیترانه، کانون شکل گیری تمدن و امپراتوری نیرومندی به نام روم در عهد باستان شد.
۳۳) درباره موقعیت جغرافیای روم توضیح دهید.
✅ این شبه جزیره از شمال به جنوب به طول حدود ۱۲۰۰ کیلومتر گسترده است و عرض آن زیاد نیست. کو ههای آلپ در شمال آن، مانع طبیعی به وجود آورده و گذرگاههای فراوان آن، معبر رخنۀ اقوام مختلف به شمال ایتالیا بوده است. کوههای مرکزی آپنین، شرق و غرب این کشور را از هم جدا میکند. با این حال، ایتالیا دارای سواحل طولانی مناسب برای کشتیرانی و دشتهای حاصلخیز وسیعی است.
✅ در حدود ۱۵۰۰ ق.م گروهی از اقوام هند و اروپایی به ایتالیا پا نهادند و مزارع و روستاهایی را بوجود آوردند. بعدها اقوام دیگری نیز از یونان وارد این سرزمین شدند و بر شکل گیری تمدن روم اثر گذاشتند.
۳۵) وضعیت هنر و ادبیات در یونان باستان چگونه بود؟
✅ در یونان باستان، ادبیات و هنرهای تجسمی، مخصوصا انواع شعر ، نمایشنامه نویسی، مجسمه سازی و معماری شکوفا و پر رونق بود.
✅ وی نشانه های بیماری در بیمارانش را به دقت یادداشت می کرد و از این اطلاعات برای درمان بیماران دیگر استفاده می کرد. او اعتقاد داشت که بیماری ها علت های طبیعی دارند و مجازات هایی نیستند که خدایان فرستاده باشند.
۳۷) در مورد رشد علمی در یونان باستان توضیح ارائه نمایید؟
✅ در یونان باستان، علوم مختلفی مانند ریاضی، فیزیک، پزشکی و تاریخنگاری شکوفا شد.
۳۸) فلسفه یونان در چه زمانی و چگونه به اوج خود رسید؟
✅ در قرن های پنجم و چهارم ق.م با ظهور ، افلاطون و ارسطو به اوج خود رسید.
۳۹) زادگاه فلسفه کدام کشور و کدام شهر است؟
✅ یونان بویژه آنتن
✅ در آنجا فقط مردان بالغی که از پدر و مادری آتنی به دنیا آمده بودند و شهروند آنجا محسوب می شدند، حق رأی داشتند و می توانستند در اداره امور دولت – شهر مشارکت کنند. زنان، بردگان و بیگانگان مقیم آتن که اکثریت جمعیت آن دولت – شهر را تشکیل می دادند، از حق رأی و شرکت در اداره امور سیاسی محروم بودند.
۴۱) در قرن های ششم و پنجم ق.م چه تغییرات سیاسی در یونان شکل گرفت؟
✅ نوعی مردم سالاری در یونان بویژه در دولت-شهر آتن شکل گرفت که البته با نظام های مردم سالار امروزی تفاوت داشت.
۴۲) مشهورترین بازی هایی که یونانیان برای بزرگداشت خدایان و قهرمانان خود برگزار می کردند چه نام داشت؟
✅ مشهورترین آنها، بازیهای المپیک بود که هر چهار سال یکبار در دولت شهر المپیا برگزار میگردید. اولین دوره این بازیها در سال ۷۷۶ ق.م انجام شد.
✅ شهر رم در مرکز ایتالیا از ادغام تعدادی از روستاها در کرانه رود تیبر پدید آمد.
۴۴) حکومت جمهوری روم چگونه تاسیس شد؟
✅ شهر رم در مرکز ایتالیا از ادغام تعدادی از روستاها در کرانۀ رود تیبر پدید آمد. در سال ۵۰۹ ق.م. رومیان بر شاه این شهر شوریدند و حکومت جمهوری رم را تأسیس کردند.
۴۵) جمهوری روم چگونه گسترش پیدا کرد؟
✅جمهوری رم در سالهای میان ۵۰۹ تا ۲۶۴ ق.م. با شکست رقیبان و دشمنان خود گسترش پیدا کرد و بر سرتاسر شبه جزیرۀ ایتالیا مسلط شد.
✅ جمهوری رم، سپس سیاست توسعه طلبانۀ نظامی گستردهای را در خارج از مرزهای شبه جزیرۀ ایتالیا آغاز کرد. از این رو، در فاصلۀ سال های ۲۶۴ تا ۱۴۶ ق.م. سلسله جنگهای بزرگی میان آن جمهوری از یک سو و حکومت کارتاژ و پادشاهان مقدونی رخ داد. کارتاژیان بر بخشهایی از دریای مدیترانه و شمال آفریقا و مقدونیان بر مقدونیه و یونان حکومت میکردند. سرانجام رومیان رقیبان خود را شکست دادند و بر دریای مدیترانه و سرزمینهای پیرامون آن مسلط شدند. در نتیجۀ این فتوحات، جمهوری رم تبدیل به قدرتی بزرگ در مدیترانه شد و به توسعه طلبی خود در اروپا، آفریقا و آسیا ادامه داد.
۴۷) کدام حکومت در مقابل سپاه قدرتمند و مانع پیشروی رومیان به سوی ایران شد؟
✅ اشکانی
۴۸) چه عاملی زمینه تقسیم امپراتوری روم به دو قسمت شرقی و غربی را هم فراهم کرد؟
✅ پس از آنکه امپراتور کنستانتین (۳۳۷ – ۳۰۶ م.)، شهر بیزانتیوم (قسطنطنیه / استانبول) را به پایتختی برگزید، به تدریج زمینۀ تقسیم امپراتوری روم به دو بخش شرقی و غربی فراهم آمد.
✅ روم غربی در ۴۷۵ م. در اثر هجوم اقوام بیابان گرد نابود شد؛ اما روم شرقی تا سال ۱۴۵۳ م. که پایتخت آن توسط امپراتوری مسلمان عثمانی فتح شد، دوام آورد.
۵۰) رومیان چگونه جمهوری رم را تاسیس کردند؟
✅ رومیان با درآمیختن فرهنگ کهن طایفهای و نظام دولت – شهری، جمهوری رم را تأسیس کردند.
۵۱) بر اساس قانون اساسی رم ساختار حکومت چگونه بود؟
✅ براساس قانون اساسی رم، ساختار حکومت، شامل چند مجلس و شماری مقامهای اجرایی بود. اشراف به واسطۀ مجلس سنا، و عامۀ مردم از طریق مجمع نمایندگان خود، در ادارۀ امور کشور مشارکت می کردند. ریاست قوۀ اجرایی به دو کنسول اعطا می شد که از میان اعضای سنا برای دورۀ یکساله، بدون تکرار، انتخاب می شدند. وقتی یکی از کنسولها در میدان جنگ، نیروهای جمهوری را هدایت میکرد، کنسول دیگر ادارۀ امور داخل را بر عهده میگرفت.
✅ ارتش روم برای دولتمردان رومی عرصۀ آموزش و اثبات لیاقت بود. هیچ شهروند رومی به منصب دولتی برگزیده نمیشد، مگر آنکه در ده نبرد شرکت کرده باشد.
۵۳) با گسترش قلمرو روم چه مشکلاتی به وجود آمد؟
✅ با گسترش قلمرو جمهوری رم، معلوم شد که قانون اساسی و نهادهای این جمهوری برای ادارۀ سرزمینهای پهناور از کارایی لازم برخوردار نیستند.
۵۴) چرا در قرن اول ق.م جمهوری رم دچار جنگ داخلی شد؟ و نتیجه آن چه شد؟
✅ در قرن اوّل قبل از میلاد، جمهوری رم بر اثر رقابت سرداران جاه طلب چار جنگ داخلی و آشفتگی شد. سرانجام اکتاویان بر رقیبانش غلبه کرد و تغییراتی در نظام حکومتی جمهوری رم به وجود آورد.
✅ در نتیجۀ این تغییرات، قدرت اجرایی در اختیار یک فرد به عنوان شخص اوّل مملکت قرار گرفت معروف شد. مجلس «امپراتور» و بعداً «آگوستوس» که به سنا نیز به عنوان مجمع اصلی مشورتی باقی ماند و در انتخاب امپراتور، ایفای نقش کرد. به مرور زمان امپراتورها بر اختیارات و قدرت خود افزودند و برخی از آنان همچون پادشاهان مستبد حکومت کردند.
۵۶) فرهنگ روم از میراث یونانی در چه زمینه هایی تاثیر فراوان پذیرفت؟
✅ به طور کلی فرهنگ روم از میراث یونانی در زمینۀ تعلیم و تربیت، دین، فلسفه و علوم و هنرها تأثیر فراوانی پذیرفت.
۵۷) اوضاع دینی روم باستان چگونه بود؟
✅ رومیان خدایان متعددی را میپرستیدند و مانند یونانیان، جشنوارهها و بازیهای عمومی و مذهبی مختلفی را به احترام و بزرگداشت خدایان برگزار میکردند. علاوه بر آن، برخی از باورهای کهن ایرانی مانند پرستش ایزد مهر (میترا) در قلمرو روم رواج یافت و بر فرهنگ و هنر رومی تأثیر چشمگیری گذاشت.
✅ خانواده رومی مسئولیت شهروندی را به فرزندان خود از سنین کودکی می آموختند و آنان را به کارهای سخت و شجاعت برای جنگیدن و وفاداری به شهرشان تشویق می کردند.
۵۹) وضعیت زنان رومی نسبت به زنان یونایی چگونه بود؟
✅ زنان رومی نسبت به زنان یونانی آزادتر بودند و حضور مؤثر و گستردهتری در زندگی عمومی و اجتماعی داشتند.
۶۰) علت قیام بردگان در سال ۷۳ میلاد پر روم چه بود و رهبر این قیام چه کسی بود؟
✅ بردهداری پدیدهای بسیار رایج در قلمرو امپراتوری روم بود. شمار بردگان و اختلاف میان فقیر و ثروتمند چنان افزایش یافت که در سال ۷۳ ق.م. بردگان به رهبری اسپارتاکوس قیام کردند و حکومت روم به زحمت و پس از دو سال، قیام را سرکوب کرد.
✅ برجستهترین دستاورد هنری تمدن روم، در معماری و مجسمه سازی تبلور یافت.
۶۲) اقدامات رومیان در زمینه معماری را بیان کنید.
✅ رومیان به افتخار پیروزیهاینظامی خود بناهای یادبود زیادی را برپا کردند. آنان همچنین در رم و دیگر شهرهای قلمروی امپراتوری مثل انطاکیه، دمشق، اسکندریه، آتن و مارسی، ساختمانهای عمومی فراوانی ساختند که حکایت از مهارت در معماری و طراحی در مهندسی دارد.
۶۳) یکی از دستاوردهای مهم تمدن روم ایجاد شبکه پیشرفته جاده ای بود. در این زمینه توضیح دهید.
✅ یکی دیگر از دستاوردهای مهم تمدن روم، ایجاد شبکۀ پیشرفتهای از جادهها بود. مهندسان و کارگران رومی برای احداث جادههای سن گفرش شده، دامنۀ تپهها رامیبریدند، تونل میکندند، پل میساختند و باتلاقها را پر میکردند. بسیاری از این جادهها تا قرنها مورد استفاده بود.
۶۴) چرا دین مسیحیت در زمان امپراطور کنستانتین رونق بی سابقه ای یافت؟
✅ زیرا این امپراتور خود به مسیحیت گروید و فرمانی صادر کرد که آزادی این دین را در محدودۀ امپراتوری روم ضمین میکرد.
✅مسیحیت بعد از کنستانتین دین رسمی امپراتوری روم شد. تعالیم حضرت عیسی ایمان به خدای یکتا را جایگزین عقاید شرک آمیز رومیان کرد و فرهنگ و اخلاق جامعه رومی را به شدت تحت تأثیر قرار داد.
۶۶) دین مسیحیت در زمان کدام امپراتور رونق یافت؟ چرا؟
✅ در زمان امپراتور کنستانتین – زیرا این امپراتور خود به مسیحیت گروید و فرمانی صادر کرد که آزادی این دین را در محدوده امپراتوری روم تضمین می کرد.
۶۷) حضرت عیسی در چه شرایطی به تبلیغ دین جدید پرداخت؟ چه کسانی با او به مخالفت برخاستند؟
✅ در دوره سلطه رومیان بر سرزمین فلسطین، حضرت عیسی در آنجا به تبلیغ دین جدیدی پرداخت – پیشوایان یهود با آموزه های آن حضرت به مخالفت برخاستند و با همدستی رومیان علیه او به دسیسه پرداختند و در صدد نابودی ایشان بر آمدند.
۶۸) در مورد شبکه راهها در روم باستان توضیح دهید؟
✅ یکی دیگر از دستاوردهای مهم تمدن روم، ایجاد شبکه پیشرفته ای از جاده ها بود. مهندسان و کارگران رومی برای احداث جاده های سنگ فرش شده، دامنه تپه ها را می بریدند، تونل می کندند، پل می ساختند و باتلاق ها را پر می کردند.
۶۹) قیام بردگان در روم باستان به رهبری چه کسی صورت گرفت؟
✅ به رهبری اسپارتاکوس
۷۰) چرا بردگان در روم باستان قیام کردند؟
✅ به دلیل اختلاف فراوان میان فقیر و ثروتمند
🔔 حتما ببینید: فیلم حل سوالات پر تکرار ریاضی دهم انسانی