۱) در آزمایش اندازه گیری خرد کردن سنگ ها کدام سنگ بیشتر خرد شده است؟
پاسخ: سنگ هایی که استحکام کمتری داشتهاند بیشتر خرد شده اند.
۲) چرا باغبان برگ های درختان را جمع می کند و روی آن خاک می ریزد؟
پاسخ: وجود رطوبت و گذشت زمان باعث می شود برگ ها تغییر شیمیایی کند و بپوسد و مخلوط تیره رنگی به وجود می آید که گیاه خاک است و برای رشد گیاهان مناسب است.
۳) برای تشکیل لایه ای خاک به ضخامت یک سانتی متر حدود چند سال زمان لازم است؟
پاسخ: ۲۰۰ سال
پاسخ: ریشه گیاهان رشد می کند و به داخل شکاف سنگ ها می رود. ریشه با گذشت زمان بزرگ تر می شود و به جای بیشتری نیاز دارد. بنابراین سنگ ها را می شکند و برای خود جا باز می کند.
۵) عواملی که در خرد شدن سنگ ها اثر دارند را نام ببرید؟
پاسخ: سنگ ها: بر اثر وزش باد، ریزش کوه و جاری شدن آب جا به جا می شوند و به یکدیگر برخورد می کنند و خرد می شوندو
ریشه گیاهان منطقه: با نفوذ ریشه در لابه الی اجزای سنگ ها ، به مرور زمان سنگ ها شکاف برداشته و خرد می شوندو
جانوران حفار منطقه: جانورانی چون کرم خاکی ، مورچه ، گورکن ، موش و …. با لانه سازی و کندن زمین ، خرد شدن سنگ ها را سرعت می بخشند.
۶) توضیح دهید در تشکیل خاک چه نوع تغییری اتفاق می افتد؟
پاسخ: سنگ ها در طول سالیان دراز به روش های مختلف خرد می شوند سپس تغییر شیمیایی پیدا می کنند و به خاک تبدیل می شوند.
پاسخ: در مناطق سرد (کوهستانی)، به هنگام شب دمای هوا بسیار کم می شود به طوری که اگر آب درون شکاف سنگ ها وجود داشته باشد یخ می زند. یخ نسبت به آب فضای بیشتری را اشغال می کند برای همین به دو طرف سنگ فشار می آورد و آن را می شکند.
۸) آیا قطعه های بدست آمده از خرد شدن سنگ ها به یک اندازه است؟
پاسخ: خیر چون سختی و جنس آن ها با هم متفاوت است.
۹) گیاه خاک چیست؟
پاسخ: وقتی باقیمانده گیاهان و جانوران درون خاک قرار می گیرد با گذشت زمان تغییر می کند و می پوسد و مخلوط تیره رنگی را تولید می کند که مواد مناسب و معدنی لازم برای رشد گیاهان را فراهم می کنند.
پاسخ: خاک ها در رنگ، بو، جنس، اندازه ذرات، نرمی و زبری ذرات با هم فرق دارند.
۱۱) آب در کدام خاک بیشتر نفوذ می کند؟ چرا؟
پاسخ: آب در شن و ماسه سریع تر نفوذ می کند. زیرا این نوع خاک دارای ذرات درشت تری است و فضای بین ذرات آن زیاد است.
۱۲) کدام خاک آب بیشتری در خود نگه می دارد؟ چرا؟
پاسخ: خاک رس آب بیشتری را در خود نگه می دارد و سرعت نفوذ آب در آن بسیار کم است زیرا ذرات آن نرم و ریز است و به علت فشردگی ذرات فضای بین ذرات آن بسیار کم است.
۱۳) کدام خاک برای رشد گیاه مناسب تر است؟
پاسخ: خاک باغچه
پاسخ: با گذشت زمان و در اثر عوامل مختلف آب و باد خاک منطقه جا به جا شده که این عمل حاصل خیزی آن را کاهش می دهد.
۱۵) عوامل موثر در فرسایش خاک را بنویسید.
پاسخ: از بین رفتن پوشش گیاهی منطقه: گیاهان با ریشه های خود خاک را نگه داشته و مانع فرسایش خاک می شوند. همچنین آب را در خاک نفوذ داده و از شدت آب جاری می کاهند.
چرای بی رویه دام ها: دام ها با چرای بی رویه در مناطقی که پوشش گیاهی مناسبی ندارند موجب فرسایش خاک می شوند.
شیب منطقه: هرچه منطقه ای دارای شیب بیشتری باشد ، فرسایش خاک در آن منطقه بیشتر است .
عوامل انسانی: آبیاری نامناسب ، شخم نامناسب ، استخراج معادن ، ساختمان سازی
عوامل طبیعی: آب ، باد ، آتشفشان ، زلزله و سیل
پاسخ: : سنگ هایی که استحکام کمتری دارند.
۱۷) راه های جلوگیری از فرسایش خاک در یک منطقه را بنویسید.
پاسخ: زمین های بایر (بدون علف) را با پوشش گیاهی پر کنیم
پلکانی کردن مناطق شیب دار – دور مزارع و باغ ها را دیوار کشی کنیم
آبیاری مناسب با استفاده از آبیاری قطره ای ، از سرعت فرسایش خاک می کاهیم
شخم مناسب : باید شخم زمین در جهت عمود بر شیب آن باشد
بازسازی مراتع و علف زارها – برنامه ریزی مناسب برای چرای دام ها از سوی سازمان محیط زیست
مراقبت از جنگل ها و جلوگیری از قطع درختان
۱۸) چند روش برای جلوگیری از فرسایش خاک بنویسید.
پاسخ: جلوگیری از نابودی پوشش گیاهی و تخریب جنگل ها – مدیریت صحیح منابع آب و خاک – کاشتن گیاهان و درختان – مدیریت کشاورزی و شخم زدن مناسب
پاسخ: خاک باغچه – چون ترکیبی از خاک ماسه، رس و گیاخاک می باشد و سرعت نفوذ در آن متعادل است.
۲۰) برای تشکیل یک سانتی متر خاک حدود ۲۰۰ سال زمان لازم است.
۲۱) خاک ماسه ای مدت کمتری آب را در خود نگه می دارد.
۲۲) آیا آب با سرعت یکسان از همه ی خاک ها عبور می کند؟
پاسخ: خیر
۲۳) چرا خاک برای کشاورزی لازم است؟
پاسخ: زیرا مواد معدنی لازم را به گیاه می دهد.
پاسخ: فیزیکی
۲۵) در تبدیل سنگ به خاک چه عواملی موثر است؟
پاسخ: تغییرات فیزیکی و شیمیایی
۲۶) چه عواملی در تشکیل خاک موثر هستند؟
پاسخ: گیاهان، جانوران و تغییرات آب و هوا
۲۷) برای تشکیل یک سانتیمتر خاک، حدود چند سال زمان لازم است؟
پاسخ: حدود دویست سال
۲۸) نفوذ آب در کدام خاک کمتر است؟ چرا؟
پاسخ: خاک رس – زیرا خاک رس از ذرات بسیار ریز و نرم تشکیل شده و فضای بین این ذرات بسیار کم میباشد و آب نمیتواند به راحتی در آن نفوذ کند.
۲۹) اگر چند خاک مختلف را به طور جداگانه با آب مخلوط کنیم، در کدام خاک آب بیشتر گِل آلود میشود؟
پاسخ: در مخلوطی که خاک آن دانه ریزتر است، آب بیشتر گِل آلود میشوود و دیرتر تهنشین میشود.
حتما بخوانید: سوالات متن درس یازدهم علوم پنجم