سوالات درس 10 اقتصاد دهم انسانی با جواب
خانه » سوالات درس به درس » سوالات درس به درس دهم انسانی » سوالات درس اقتصاد دهم » سوالات درس 10 اقتصاد دهم انسانی با جواب
شهربانو دوستی
۱) چرا با وجود ارتباطات گسترده میان کشورهای جهان، همچنان اختلاف ها، تهدیدها ،تحریم ها و دشمنی ها پا برجاست و برخی کشورها زیر ستم کشورهای دیگرند و اقتصاد آنها با مشکلات فراوانی روبه روست؟
✅ واقعیت آن است که کشورهای مختلف جهان و دولت‌های آنها، با وجود روابط اقتصادی پیچیده‌ای که با هم دارند، هنگام حضور در روابط جهانی، نگران منافع ملی خود نیز هستند. برخی کشورها خواهان پیشرفت دیگر کشورها نیستند و تمایل دارند، خودشان تنها کشور قدرتمند جهان باشند. کشورهای دیگر نیز یا باید در مقابل خواسته آنها سر تسلیم فرود آورند و به مزرعه‌ای از گاوهای شیرده تبدیل شوند یا باید از شرافت و استقلال ملی و دینی خود دفاع کنند و در برابر زیاده‌خواهی‌ها بایستند.
۲) نگه داشتن استقلال ملی و دینی یک کشور، در مقابل کشورهای زورگو چه هزینه هایی را برای آن کشور به همراه خواهد داشت؟
✅ نگه داشتن این استقلال ملی و دینی بدون هزینه نیست. انواع تحریم های اقتصادی، سنگ اندازی ها و دشمنی ها، بیشتر و بیشتر خواهد شد.
✅ ایران به دلیل وسعت و پهناوری جغرافیایی، برخورداری از منابع طبیعی و قرار گرفتن در چهار راه بین المللی، از دوران باستان جایگاه ویژه ای در اقتصاد جهان داشته است.
۴) مواردی را نام ببرید که از اهمیت و بزرگی اقتصاد ایران در دوران باستان حکایت دارد؟
✅ وجود حکومت ها و سلسله های بزرگ، لشکرکشی ها و جنگ ها، پهناوری مرزهای ایران باستان، جاده ابریشم و تجارت با چین و امپراتوری روم، از اهمیت و بزرگی اقتصاد ایران در آن دوران حکایت می کند.
۵) طی هفت قرن دوران شکوفایی تمدن اسلامی،چه جلوه هایی از پیشرفت را می توان در اقتصاد ایران و جهان اسالم مشاهده کرد؟
✅ جلوه هایی از پیشرفت اندیشه اقتصادی، تأمین مالی مراکز علمی، عمران و آبادانی، تجهیز زیرساخت ها و موقوفات
✅ آسیای میانه، آسیای غربی و جنوب غربی، شمال آفریقا و حتی جنوب اروپا قرار گرفت. به عنوان مثال، در موقعیتی که در اروپا، بربریت حاکم بود و زنان حتی حق مالکیت نیز نداشتند، وقف نامه های باقی مانده از زنان مسلمان ایرانی، حجم عظیمی از مالکیت و سرمایه گذاری و مشارکت آنها را در تولید نشان می دهد.
۷) رونق و آبادانی اقتصاد ایران را تا اواسط حکومت صفویه در چه مواردی می توان درک کرد؟
✅ از زیربناها و عمران بندرها، بازارها، مدارس علمی، کاروانسراها، مساجد باقیمانده و فعالیت های خیریه ها درک کرد.
۸) وضعیت اقتصاد ایران در نیمه اول حکومت صفویه و در دوران پایانی حکومت صفویه را با هم مقایسه کنید.
✅ در نیمه اول حکومت صفویه، علاوه بر یکپارچگی سیاسی، اقتصاد یکپارچه و مستقلی شکل گرفت که با سایر لایه های دینی، اجتماعی و فرهنگی کشور هماهنگی داشت.
در دوره پایانی حکومت صفویه، اقتصاد ایران به تدریج رو به ضعف نهاد. حاکمان وقت از موقعیت جهان و وظایف خطیر تاریخی خود تصور درستی نداشتند و به همین دلیل نتوانستند با انتخاب روش درست و بهره برداری از اوضاع خاص آن زمان، جریان پیشرفت و نوسازی را آغاز کنند.
✅ حاکمان وقت از موقعیت جهان و وظایف خطیر تاریخی خود تصور درستی نداشتند و به همین دلیل نتوانستند با انتخاب روش درست و بهره برداری از اوضاع خاص آن زمان، جریان پیشرفت و نوسازی را آغاز کنند.
۱۰) دوره پایانی حکومت صفویه که حاکمان وقت نتوانستند جریان پیشرفت و توسعه را آغازکنند مصادف با چه تحولاتی در اروپا بود؟
✅ این وضعیت با تغییر و تحول سریع در اروپا و شکل گیری قدرت های بزرگ در آن قاره مصادف بود. دولت های اروپایی با تجهیز ناوگان خود به رقابت شدید نظامی و تجاری با یکدیگر و استعمار کشورهای دیگر پرداختند. این رقابت و همچنین استعمار کشورهای دیگر، موجب تسریع جریان توسعه این کشورها شد.
۱۱) چه عاملی موجب تسریع جریان پیشرفت در کشورهای اروپایی شد؟
پاسخ: رقابت شدید نظامی و تجاری با یکدیگر و استعمار کشورهای دیگر . این رقابت و همچنین استعمار کشورهای دیگر، موجب تسریع جریان توسعه این کشورها شد. آنها از یک‌سو با چنگ انداختن بر دارایی‌های سایر ملت‌های جهان به ثروت‌اندوزی پرداختند و از سوی دیگر در رقابت با یکدیگر به نوسازی سریع صنایع و تولیدات خود اقدام کردند.
✅ تلاش حاکمان صرف تحکیم پایه‌های حکومت خود، افزودن بر خزانه از طریق غارت دسترنج مردم، اعطای امتیازات به وابستگان و خادمان خود، تأمین هزینه‌های گزاف دربار، سفرهای خارجی و تجملات می‌شد.
۱۳) در دوران…………………….، ایران فرصت طلایی خود را برای جبران کاستی ها، از دست داد.
✅ قاجار
۱۴) عمده تلاش حاکمان در دوره قاجار صرف چه اموری می شد؟
✅ صرف تحکیم پایه های حکومت خود، افزودن بر خزانه از طریق غارت دسترنج مردم، اعطای امتیازات به وابستگان و خادمان خود، تأمین هزینه های گزاف دربار، سفرهای خارجی و تجملات می شد.
✅ از دست دادن بخش های مهمی از سرزمین و منابع ایران
هزینه های شکست در جنگ
عهدنامه های ننگین و مبالغ جریمه های گزاف آنها
بی توجهی به سرمایه های انسانی و اجتماعی
سیاست های رکودی و انقباضی
نبودن برنامه ریزی و قانون گذاری اقتصادی
اعطای امتیازها به شرکت ها و کشورهای استعماری
تأسیس بانک های روسی و انگلیسی
سیل ورود کالاهای خارجی
۱۶) محدود حرکت های ملی و مذهبی، که توسط علما در زمان قاجار، در جهت پیشرفت کشور در زمینه اقتصادی انجام شد را نام ببرید؟
✅ تأسیس دارالفنون و برقراری نظم مالی و اداری توسط امیرکبیر، تأسیس شرکت اسلامیه و تحریم کالاهای خارجی توسط علمای اصفهان، تحریم تنباکو و لغو قرارداد رژی و بیانیه‌هایی در حمایت از تولید ملی
۱۷) روند افول اقتصاد ایران با حکومت……………… و تشکیل……………………. ادامه یافت.
✅ رضاخان – سلسله پهلوی
۱۸) ویژگی عمده اقتصاد ایران، در دوره پهلوی (سال ۱۳۱۱ تا ۱۳۵۷) چه بود؟
✅ جدا شدن اقتصاد ایران از ابعاد هویتی، فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و دینی خود بود. اقتصاد ایران به جای تکیه بر پایه های بومی و درون‌زای داخلی و ملی خود، به بیرون از مرزها و قدرت های بزرگ متکی شد.
✅ الف: ویژگی عمده این دوره،جدا شدن اقتصاد ایران از ابعاد هویتی، فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و دینی خود بود.
ب: اقتصاد ایران به جای تکیه بر پایه های بومی و درون‌زای داخلی و ملی خود، به بیرون از مرزها و قدرت های بزرگ متکی شد.
ج: اقداماتی نظیر ایجاد زمینه ای قانونی (مثل قانون تجارت و تعاونی ها) و زیرساخت های مواصلاتی (مانند راه آهن)، گسترش مدارس و دانشگاه ها و بهبود نسبی بهداشت هم نتوانست اقتصاد ایران را از ضعف ساختاری و هویتی برهاند.
د: تعدی حکومت پهلوی بر موقوفات و مالکیت های خصوصی و عمومی، واگذاری منابع نفتی و معدنی به بیگانگان و اجرای برنامه هایی موسوم به انقلاب سفید، که آخرین صدمه را به کشاورزی و اقتصاد روستایی زد، بر بیماری های اقتصاد ایران افزود.
و: نوسازی و توسعه ایران در این زمان به صورتی ظاهری و سطحی و با صنایع مونتاژ انجام می شد و درآمدهای نفتی هم با تبدیل ایران به بازار مصرفی کالاهای کشورهای صنعتی و غفلت از اقتصاد مردمی، بر مشکلات اقتصاد ایران افزود.
✅ اقداماتی نظیر ایجاد زمینه ای قانونی (مثل قانون تجارت و تعاونی ها) و زیرساخت های مواصلاتی (مانند راه آهن)، گسترش مدارس و دانشگاه ها و بهبود نسبی بهداشت،
۲۱) کدام اقدامات در دوره پهلوی بر بیماری و مشکلات اقتصادی افزود؟
✅ الف: تعدی حکومت پهلوی بر موقوفات و مالکیت های خصوصی و عمومی، واگذاری منابع نفتی و معدنی به بیگانگان و اجرای برنامه هایی موسوم به انقلاب سفید، که آخرین صدمه را به کشاورزی و اقتصاد روستایی زد، بر بیماری های اقتصاد ایران افزود.
ب: نوسازی و توسعه ایران در این زمان به صورتی ظاهری و سطحی و با صنایع مونتاژ انجام می شد و درآمدهای نفتی هم با تبدیل ایران به بازار مصرفی کالاهای کشورهای صنعتی و غفلت از اقتصاد مردمی، بر مشکلات اقتصاد ایران افزود.
۲۲) چه اقدامی در دوره پهلوی آخرین صدمه را به کشاورزی و اقتصادی روستایی زد؟
✅ اجرای برنامه هایی موسوم به انقلاب سفید
✅در این دوران، دولت حضوری گسترده در عرصه اقتصاد کشور داشت و توانست سازمان و تشکیلات خود را نوسازی کند و شکل جدیدتری به خود بگیرد؛ در عین حال، نظام نوینی در مالیات ستانی و بودجه بندی کشور پدید آمد و برخی شاخص های اقتصادی، اجتماعی و انسانی بهبود یافت. از سوی دیگر در نتیجه افزایش درآمدهای نفتی، قدرت اقتصادی دولت افزایش یافت.
۲۴) چرا در دوران پهلوی دولت به عنوان یک کارفرمای بزرگ در عرصه اقتصاد مطرح شد؟
✅در این زمان، دولت با هدف ایجاد توسعه نمایشی به اجرای طرح های عمرانی متعدد در کشور پرداخت و به این ترتیب، بخشی از درآمدهای نفتی کشور،صرف ساخت و ساز شد.کارخانه ها و مؤسسات شکل گرفت و دولت به عنوان کارفرمای بزرگ در عرصه اقتصاد مطرح شد.
۲۵) پیروزی انقلاب اسلامی چه تاثیری بر خودباوری و اعتماد به نفس مردم در جهت استقلال سیاسی و اقتصادی داشت؟
✅ با پیروزی انقلاب اسلامی، مردم ما به توانمندی های خود برای ایجاد تحول و تغییر در شیوه حکمرانی سیاسی و زندگی جمعی پی بردند. مردمی که تا آن روز خود را در برابر زورگویی کشورهای غربی در تعیین حاکمان و تعیین سیاست های اقتصادی و اجتماعی شان، ناتوان می دیدند، روی پای خودشان ایستادند و خواستار استقلال و آزادی کشورشان شدند.
✅ به قدرتمند بودن آنها بستگی دارد.
۲۷) پاسخ به این پرسش ها که آیا ساختارهای اقتصادی یک کشور پرقدرت است؟ آیا شرکت های تولیدی در شرایط سخت می توانند نیاز کشور را برآورده کنند؟ آیا اقتصاد کشور وابسته است یا مستقل؟ در چه شرایطی تعیین کننده است؟
✅در روبه رو شدن کشورها با شرایط سخت تحریم و تهاجم
۲۸) برای عبور از مشکلات اقتصادی و آسیب هایی که در دوران کنونی، اقتصاد ملی ما را تهدید می کند چه امری ضروری است؟
✅ مقاوم سازی اقتصاد و مصونیت بخشی به آن در برابر فشارها و تکانه های خارجی، ضروری است.
✅ با اصطلاحاتی مانند «ثبات اقتصادی»، «استحکام اقتصادی»، «تاب‌آوری اقتصادی» و «پایداری»
۳۰) مقاوم سازی اقتصادی به چه معناست؟
✅ مقاوم‌سازی اقتصادی به معنای آن است که مجموع نیروهای مولد، شرکت‌ها، مؤسسات تولیدی و خدماتی یک کشور، روی پای خود بایستند تا بتوانند در صورت به وجود آمدن بحران، تمامی نیازهای اساسی و حیاتی‌شان را خودشان تولید و تأمین کنند و وابسته به بیگانگان نباشند.
۳۱) اقتصاد مقاوم محصول چیست؟
✅ محصول خودباوری، تلاش و مجاهدت همه جانبه و فراگیر مردمان سخت کوشی است که حاضر نیستند زیر سایه بیگانگان زندگی کنند و به آنان وابسته باشند.
۳۲) منظور از اقتصاد مقاومتی چیست؟
✅ اقتصاد مقاومتی، اقتصادی است پیشرفته، مردمی و دانش‌بنیان که در برابر تهدیدات و تکانه‌های داخلی و خارجی، آسیب‌ناپذیر است و با اتکای به قابلیت‌ها و ظرفیت‌های داخلی و استفاده از فرصت‌های بیرونی، نیازها و مشکلات اقتصادی را رفع می‌کند و با تحریم‌ها و تهدیدات دشمنان، به زانو در نمی‌آید.
✅استقلال اقتصادی
۳۴) منظور از استقلال اقتصادی چیست؟ (آیا استقلال اقتصادی به معنای قطع ارتباط با دیگر کشورهاست؟)
✅ وابسته نبودن اقتصاد ملی به اقتصادهای بیگانه را می‌توان با نام استقلال اقتصادی شناخت. با این حال استقلال اقتصادی به معنای قطع ارتباط با کشورهای دیگر نیست و هر کشوری برای پیشرفت، به تعامل منطقی با کشورهای دیگر نیاز دارد. مهم آن است که این تعامل، مقتدرانه و از روی تدبیر باشد.
🔔 حتما ببینید: فیلم حل سوالات پر تکرار ریاضی دهم انسانی
