سوالات درس 12 تاریخ دهم انسانی با جواب
خانه » سوالات درس به درس » سوالات درس به درس دهم انسانی » سوالات درس تاریخ ایران و جهان دهم » سوالات درس 12 تاریخ دهم انسانی با جواب
شهربانو دوستی
۱) اقوام آریایی مهاجر به ایران پس از استقرار در مناطق چه جامعه ای به وجود آوردند؟
✅ جامع های شبانی و روستایی را به وجود آوردند.
۲) در دوره ی هخامنشیان قشر ………. به دلیل اهمیت فتوحات نظامی نسبت به دو قشر دیگر در جایگاه بالاتری قرار گرفت.
✅ جنگجویان
۳) افراد جامعه آریایی به چند قشر تقسیم می شدند؟
✅ افراد جامعه به سه قشر تقسیم «کشاورزان و شبانان» و «جنگجویان»، «روحانیان» شده بودند.
✅ جمشید
۵) در زمان کدام حکومت نابرابری های اجتماعی و اقتصادی میان گروه حاکم و مردم عادی افزایش یافت؟
✅ در دوره ی هخامنشیان و با افزایش فتوحات و توسعه تشکیلات حکومتی
۶) مشهورترین جشن های ایران باستان را نام ببرید.
✅ گاهنبارها، نوروز، مهرگان و سده
۷) جامعه ایران در دوران اشکانیان از چه گروههایی تشکیل شده بود؟
✅ ۱- گروه حاکم ۲- توده های مردم عادی
✅ در زمان هخامنشیان، زن و مرد در کنار هم و با حقوقی برابر کار می کردند. تعدادی از کارکنان کارگاه های شاهی را زنان تشکیل می دادند و حتی مدیریت برخی از این کارگاه ها را بر عهده داشته اند و مردان، زیر دست آنان کار می کردند. در عصر ساسانی تنی چند از زنان خاندان شاهی مانند همسر یزگرد دوم و دو دختر خسرو پرویز به نام های پوران دخت و آزرمیدخت بر تخت سلطنت نشستند.
اینان از جمله نخستین شاهان زن یکی از بزرگ ترین حکومت های جهان باستان هستند. در آثار و متون دینی و حقوقی مربوط به دوره ساسانی و قرون نخستین اسلامی، مطالب و گزارش هایی وجود دارد که دلالت بر حقوق اجتماعی و اقتصادی زنان در آن دوران می نماید. از جمله اینکه، زن حق مالکیت و فعالیت اقتصادی داشت و می توانست درآمد کسب کند و در اموال همسر خود شریک باشد. همچنین زن می توانست در دادگاه به سود خود اقامه دعوا کند.
✅ شامل کشاورزان، شبانان، صاحبان حرف و صنایع و بازرگانان
۱۰) اقتصاد خانواده آریایی به چه شکل بود؟
✅ اقتصاد خانواده هم به صورت معیشتی بود دارایی های خانواده که در اختیار پدر قرار داشت، قابل تقسیم و یا انتقال نبود و پس از مرگ او در اختیار پسر ارشد به عنوان رئیس جدید خانواده قرار می گرفت.
خانواده گسترده تا عهد هخامنشی تداوم داشت؛ اما پس از آن تحت تأثیر عوامل اقتصادی و اجتماعی، به تدریج کوچکتر و محدودتر شد. همچنین با گسترش شهرها ، مخصوصا در دوره ساسانیان، بخشی از خانواده های روستایی به شهر مهاجرت کردند و در پیشه های گوناگونی اشتغال یافتند بدین گونه خانواده بزرگ با املاک و دارایی های مشترک، به تدریج به خانواده های کوچکتر با اموال مستقل تجزیه شد.
✅ اعضای این طبقه همچون قبل، صاحب مشاغل و مناصب عالی رتبه کشوری و لشکری و دارای زمینهای فراوان بودند. اشراف زادگان فقط به امور جنگی، دیوانی، ورزش های رزمی، شکار و بزم می پرداختند و معمولا دیگر فعالیت ها را دور از شأن و مقام خویش می دانستند. زنان این طبقه با نوع لباس و زیور آلات، از دیگر زنان متمایز بودند.
۱۲) اقدامات انوشیروان چه نتایجی داشت؟
✅ در نتیجه این اقدامات، قدرت و نفوذ اشراف و نجبای درجه اول کاهش یافت و بر قدرت و نفوذ اشراف و نجبای درجه دوم افزوده شد.
۱۳) نظام سیاسی – اداری که داریوش تأسیس کرد، چه نتیجه ای داد؟
✅موجب وحدت بیشتر قلمرو هخامنشیان شد و حکومتی متمرکز و نیرومند پدید آور
۱۴) وضعیت طبقه فرودست یا عامه مردم در دوره ی ساسانی چگونه بود؟
✅ آنان شامل قشرهای مختلفی می شد که به طور موروثی به فعالیت های تولیدی و خدماتی مانند کشاورزی، دامداری، پیشه وری، تجارت و امثال آن مشغول بودند و بار سنگین مالیات های گوناگون را بر دوش می کشیدند.
✅در این خانواده، سلطه پدر بر اعضای آن، نامحدود بود. پدر هم قاضی و هم مجری آداب و رسوم دینی و نگهبان آتش خانه به حساب می آمد. مادر اگرچه اختیاراتی در حد و اندازه پدر نداشت، اما بانوی خانه محسوب می شد و مورد احترام همه بود. در خانواده کهن ایرانی، ازدواج درون گروهی بود و اعضای خانواده تحت نظارت پدر، با یکدیگر پیمان ازدواج می بستند.
۱۶) نظام طبقاتی جامعه ایران در عصر ساسانی تحت تأثیر چند عامل گسترش یافت و تثبیت شد؟
✅ عامل اول، تأسیس حکومت مرکزی قدرتمندی بود که خاندان ساسانی با توسعه تشکیلات اداری و دیوانی به وجود آوردند. از این رو، قشر جدیدی به نام «دبیران» در این دوره به طبقه حاکم افزوده شد. عامل دوم، رسمیت یافتن دین زرتشتی و افزایش نفوذ و اختیارات موبدان بود.
✅ جایگاه و حقوق زنان به عنوان نیمی از جامعه در دوران باستان، تحت تأثیر آموزه های دین زرتشتی و فرهنگ عمومی قرار داشت. در قسمت هایی از کتاب اوستا که منسوب به زرتشت است، تفاوت چندانی میان مرد و زن وجود ندارد و شعار اصلی زرتشت یعنی گفتار نیک، کردار نیک و پندار نیک به یکسان برای زنان و مردان توصیه شده است.
تنها در بخش هایی از اوستا که احتمالا در زمان ساسانیان توسط موبدان تدوین شده، موقعیت اجتماعی زن پایین تر از مرد قرار می گیرد. در آیین زرتشتی، پارسایی و عفت به عنوان دو خصلت و ویژگی زن خوب برشمرده شده است.
به طور کلی در ایران باستان، زن به عنوان مادر و کدبانوی خانه همواره از عزت و احترام والایی برخوردار بوده است. همچنین شواهد و مدارک متعددی وجود دارد که بر حضور زنان در فعالیت های اقتصادی در بیرون از منزل دلالت دارد.
۱۸) در دوره ی اشکانیان اعضای گروه حاکم به چند دسته تقسیم شده بودند؟
✅ اعضای گروه حاکم، خود به دو دسته تقسیم می شدند. در مرتبه اول اعضای خاندان های شاهی و دیگر خاندان های قدرتمند قدیمی بودند که مهم ترین منصب های سیاسی و نظامی مانند حکومت مناطق مختلف کشور و فرماندهی سپاه و عضویت در مجلس آن زمان را در اختیار داشتند.
✅ ویژگی برجسته جشن های باستانی، عبادت و شکرگزاری به درگاه خداوند بزرگ بود.
۲۰) در دوره ی ماد و هخامنشی چه عاملی موجب ایجاد نابرابری های اقتصادی و اجتماعی و شکل گیری طبقات اجتماعی به معنای واقعی آن شد؟
✅ پس از آنکه اقوام آریایی حکومت تشکیل دادند، سرزمینهای مختلف را فتح کردند و به تدریج افراد و خاندان هایی که اداره حکومت را بر عهده داشتند، به ثروت بیشتر و منزلت بالاتری دست یافتند. تمرکز قدرت و ثروت در نزد عدهای خاص، موجب ایجاد نابرابری های اقتصادی و اجتماعی و شکل گیری طبقات اجتماعی به معنای واقعی آن شد.
۲۱) گاهنبارها را ذکر کنید.
✅ گاهنبارها عبارت بودند از شش جشن که به شکرانه آفریده شدن عناصر اصلی خلقت: آسمان، آب، زمین، گیاه، جانوران و انسان، در شش وقت معین از ماه های سال برگزار می شد.
✅ هر قبیله شامل تعدادی طایفه بود و طایفه نیز خود، به چندین خانواده بزرگ تقسیم می شد.
۲۳) مراسم سوگواری در ایران باستان چگونه بود؟
✅در مراسم سوگواری درگذشتگان، ضمن خواندن دعا، نیکی های شخص از دنیا رفته را یادآوری می کردند. ایرانیان احترام خاصی برای ارواح پدران و مادرانشان قائل بودند؛ از این رو، در برخی از جشن ها، مراسم ویژه ای را برای آرامش ارواح آنان انجام می دادند.
۲۴) نظام طبقاتی عصر ساسانی بر اساس …………استوار بود.
✅ اصالت نسب و خون
۲۵) دوران ساسانیان، ……………..، مدافع نابرابری های اجتماعی و امتیازات طبقه حاکم بودند.
✅ موبدان زرتشتی
۲۶) در زمان پادشاهی قباد، جنبش بزرگی علیه نابرابری ها و تبعیض های اجتماعی و اقتصادی به رهبری ……….پدید آمد.
✅ مزدک
۲۷) هسته اصلی جامعه آریایی نخستین ……………بود.
✅خانواده
🔔 حتما ببینید: فیلم حل سوالات پر تکرار ریاضی دهم انسانی
