سوالات درس 3 تاریخ دهم انسانی با جواب
خانه » سوالات درس به درس » سوالات درس به درس دهم انسانی » سوالات درس تاریخ ایران و جهان دهم » سوالات درس 3 تاریخ دهم انسانی با جواب
شهربانو دوستی
۱) باستان شناسی چیست؟
✅ باستان شناسی، علمی است که آثار باستانی و تاریخی را به منظور شناخت فرهنگ و شیوه زندگی انسانها و جوامع گذشته، مطالعه و بررسی می‌کند.
۲) باستان شناس کیست؟
✅باستان شناس، کسی است که بر اساس آثار باقی مانده از بشر، گذشتة انسانها و جوامع انسانی و به ویژه تغییرات فرهنگی آنها را در طول زمان، بررسی و تحلیل می‌نماید.
۳) به نظر برخی از صاحب نظران و هدف علم باستان شناسی چیست؟
✅ برخی از صاحب‌نظران، باستان شناسی را علمی می‌شمارند که هدف آن، شناخت انسان و پژوهش در فرهنگ او است.
۴) آثار باستانی و تاریخی به چه نوع آثاری گفته می شود؟
✅ آثار باستانی و تاریخی، به تمامی اشیا، ابزارها، بناها و مکان‌هایی می‌گویند که ساختۀ دست بشر و محصول اندیشۀ او هستند.
۵) مکان یا محوطه باستانی به چه نوع مکانی گفته می شود؟
✅به جاهایی که باستان شناسان در آنجا آثار باستانی و تاریخی را مطالعه و در مواردی کشف می‌کنند، مکان باستانی گفته می‌شود.
✅ غارها، گورستان‌ها و آرامگاهها نیز از جمله مکانهای باستانی مورد توجه و علاقۀ باستانشناسان هستند.
۷) گورهای باستانی چه اطلاعات ارزنده ای به ما می دهد؟
✅این اشیا و همچنین شیوۀ تدفین مردگان، معماری و مصالح آرامگاهها، اطلاعات ارزند‌ه‌ای را دربارۀ نظام اجتماعی، باورها فرهنگ، وضعیت اقتصادی و میزان پیشرفت‌های فنی مردمان و جوامع گذشته ارائه می‌دهند.
۸) استان هایی که بیشترین آثار باستانی را دارا هستند نام ببرید.
✅ فارس – همدان و کرمانشاه
۹) تپه های باستانی چگونه شکل می گیرد؟
✅ هنگامی که در دوره‌های زمانی مختلف به تناوب مردمانی در یک مکان سکونت نمایند، به تدریج چند لایۀ باستانی روی هم قرار می‌گیرند.
۱۰) مراحل کار باستان شناسان را نام ببرید.
✅ الف) شناسایی و کشف
ب) حفّاری
پ) استخراج و تنظیم اطلاعات
✅برخی از آثار و بناهای تاریخی مانند تخت جمشید و طاق بستان بر روی سطح زمین قرار داشته و به آسانی قابل شناسایی هستند؛ اما بخش زیادی از آثار باستانی در زیر خاک و یا در اعماق دریاها و رودخانه‌ها قرار گرفته‌اند.
۱۲) کشف آثار باستانی توسط باستان شناسان چگونه است؟
✅ باستانشناسان برای کشف آثار باستانی و تاریخی، علاوه بر رجوع به کتا‌ب‌های تاریخی، سفرنامه‌ها و … ، از ابزارها و فناوری‌های جدید و پیشرفت‌های مانند پهپادها، رادارها، عکس‌های هوایی، تصاویر ماهوار‌های، روش‌های الکترو مغناطیسی و سامانۀ اطلاعات جغرافیایی، که قابلیت زیادی در نقشه‌برداری، کشف و بازسازی دقیق مُحَوَّطه‌ها و آثار باستانی دارند، استفاده می‌کنند.
۱۳) در نتیجه چه عواملی برخی است آثار و بناهای تاریخی به صورت اتفاقی کشف می شوند؟ مثال بزنید.
✅ گاهی برخی از آثار و بناهای تاریخی به صورت اتفاقی و اغلب در نتیجۀ فعّالیت‌های کشاورزی و عمرانی و یا بروز پدید‌ه‌های طبیعی مانند سیل و زمین‌لرزه، از دل زمین نمایان شده و نظر باستانشناسان را به خود جلب کرد‌ه‌اند. تعدادی از آثار و بناهای تاریخی کشور عزیزمان ایران مانند مردان نمکی زنجان و تمدن عظیم جیرفت در استان کرمان نیز به طور تصادفی کشف شدهاند. برخی از این کشفیات اتفّاقی همانند آنچه در جیرفت رخ داد، توأم با حفار‌ی‌های غیرقانونی و قاچاق گستردهٔ آثار ارزشمند باستانی بود.
۱۴) یکی از مراحل حساس کار باستان شناسی چیست؟ چرا؟
✅ حفاری، یکی از مراحل حساس کار باستان شناسان به شمار می‌رود و نیازمند دانش، تجربه و دقت فراوان است؛ چرا که ممکن است با کوچک‌ترین اشتباه، آسیب بزرگی به آثار و بناهای تاریخی در حال کاوش وارد شود.
۱۵) باستان شناسان در حفاری و خاک برداری اگر به بنای تاریخی برخورد کنند چه کار می کنند؟
✅ نخست نقشۀ آن بنا را مشخص می‌نمایند. آنان همچنین اگر به شیئی برخورد کنند، نخست در همان وضعیت از آن عکس‌برداری و تمامی مشخصاتش را به طور دقیق ثبت می‌کنند. سپس آن را از خاک بیرون آورده و مراحل بعدی تحقیقات، در کارگا‌ه‌ها و آزمایشگا‌ه‌های مجهّز ادامه می‌یابد.
۱۶) باستان شناسان در مرحله استخراج و تنظیم اطلاعات آثار باستانی چه مواردی را مورد بررسی قرار می دهند؟
✅ در این مرحله، باستانشناسان آثار یا بناهای باستانی کشف شده را به لحاظ قدمت، مواد و مصالح به کار رفته در آنها و نیز کاربردهایی که داشته‌اند، مورد بررسی و مطالعه قرار می‌دهند. علاوه بر این، باستانشناسان با مقایسۀ آثار و بناهای باستانی در زما‌ن‌های مختلف، می‌کوشند تا سیر پیشرفت‌های فنی، هنری و فرهنگی مردمان گذشته را درک کنند. آنان همچنین از طریق مقایسۀ آثار و بناهای باستانی سرزمین‌ها و تمدن‌های گوناگون، روابط جوامع گذشته و تأثیرات فرهنگی و اقتصادی آنها بر یکدیگر را توضیح می‌دهند.
✅ باستانشناسان برای تاریخ گذاری و تعیین سن آثار باستانی، از رو ش‌های علمی پیشرفت‌های مانند روش رادیو کربن استفاده «پتاسیم – آرگون» و شیوۀ پیشرفته‌تری موسوم به می‌کنند. در این روش‌ها از دانش‌هایی چون شیمی، فیزیک، گیاه شناسی، زمین‌شناسی و غیره کمک گرفته می‌شود.
۱۸) موزه چه مکانی است؟ و بزرگترین موزه ایران را نام ببرید.
✅ موز‌ه‌ها، مهم‌ترین مکانِ گردآوری، نگهداری، مرمت، مطالعه و نمایش آثار باستانی هستند. موزۀ ایران باستان از جمله بزرگترین موزههای ایران است که آثار باستانی ارزشمندی در آن حفظ و به نمایش گذارده شده است. موزههای متعددی در کشورهای مختلف جهان به خصوص موزههای لوور در پاریس، بریتانیا در لندن، آرمیتاژ در سن‌پترزبورگِ روسیه و متروپولیتن در نیویورک هستند.
۱۹) ارتباط بین باستان شناسی و تاریخ را توضیح دهید.
✅ باستان‌شناسی و علم تاریخ، ارتباط تنگاتنگی با هم دارند. از یک سو، باستانشناسان از نوشته‌های مورّخان برای شناسایی، کشف و مطالعۀ آثار و مکانهای باستانی بهره می‌برند و از سوی دیگر نتایج کاو‌ش‌های باستانشناسان، منبع ارزشمندی برای تحقیقات مورّخان به شمار می‌رود.
✅ مطالعه و شناخت دوران بسیار طولانی پیش از تاریخ، عمدتاً متکی به کاو‌ش‌های باستان‌شناسی است. از این رو، بیشتر آگاهی و اطلاعاتی که تاکنون دربارۀ زندگی انسانها و جوامع دوران پیش از تاریخ به دست آمده، حاصل تحقیقات علمی باستانشناسان است.
۲۱) باستان شناسی چه کمکی به مطالعه دوره تاریخی کرده است؟
✅ باستان‌شناسی همچنین کمک شایانی به مطالعۀ دورۀ تاریخی کرده است. منابع نوشتاری (مکتوب) برای شناخت کامل این دوره، مخصوصا اوایل آن، کافی نیستند. از سوی دیگر، عمدۀ اطلاعات منابع نوشتاری، مربوط به رویدادهای سیاسی و نظامی و شرح اقدامات فرمانروایان است. بنابر این، کاو‌ش‌های باستان‌شناسی و یافته‌های علمی باستانشناسان به مورّخان کمک زیادی می‌کند که ابعاد مختلف زندگی اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی مردمان و جوامع دورۀ تاریخی را بهتر بشناسند.
۲۲) مهم ترین مکان گردآوری، نگهداری، مرمت، مطالعه و نمایش آثار باستانی ………هستند.
✅ موزه ها
۲۳) ………………..از جمله بزرگ ترین موزه های ایران است که آثار باستانی ارزشمندی در آن حفظ و به نمایش گذارده شده است.
✅ موزه ملی ایران باستان
۲۴) تعدادی از موزه های کشورهای دیگر را که در آنها آثار تاریخی و باستانی ایران نگهداری می شود، نام ببرید؟
✅ موزه لوور پاریس – بریتانیا در لندن – آرمیتاژ در سن پترزبورگ – مترو پولیتن در نیویورک
✅ از یکسو باستان شناسان از نوشته های مورخان برای شناسایی، کشف و مطالعه آثار و مکانهای باستانی بهره می برند و از سوی دیگر نتایج کاوش های باستان شناسان منبع ارزشمندی برای تحقیقات مورخان به شمار می رود.
۲۶) کاوش های باستان شناسی چه کمکی به مطالعه دوران پیش از تاریخ می کند؟
✅ آگاهی و اطلاعاتی که تا کنون در باره زندگی انسان ها و جوامع دوران پیش از تاریخ بدست آمده، حاصل تحقیقات علمی باستان شناسان است.
🔔 حتما ببینید: فیلم حل سوالات پر تکرار ریاضی دهم انسانی
